چهارشنبه ١٧ خرداد ١٤٠٢
اذان و اقامه
٩١٦ براى مرد و زن مستحب است پيش از نمازهاى يوميه اذان و اقامه بگويند، ولى پيش از نماز عيد فطر و قربان مستحب است‏سه مرتبه بگويند:"الصلاة". و در نمازهاى واجب ديگر سه مرتبه الصلاة را به قصد رجاء بگويد.
٩١٧ مستحب است در روز اولى که بچه به دنيا مى‏آيد يا پيش از آنکه بندنافش بيفتد، در گوش راست او اذان و در گوش چپش اقامه بگويند.
٩١٨ اذان هيجده جمله است: "الله اکبر" چهار مرتبه، "اشهد ان لا اله الا الله،اشهد ان محمدا رسول الله، حى على الصلاه، حى على الفلاح، حى على خير العمل، الله اکبر، لا اله الا الله"، هر يک دو مرتبه. و اقامه هفده جمله است‏يعنى دو مرتبه"الله اکبر" از اول اذان، و يک مرتبه "لا اله الا الله" از آخر آن کم مى‏شود، و بعداز گفتن "حى على خير العمل" بايد دو مرتبه "قد قامت الصلاه" اضاضه نمود.
٩١٩ "اشهد ان عليا ولى الله" جزو اذان و اقامه نيست، ولى خوب است بعداز "اشهد ان محمدا رسول الله" به قصد قربت گفته شود.
ترجمه اذان و اقامه
"الله اکبر" يعنى خداى تعالى بزرگتر از آن است که او را وصف کنند."اشهد ان لا اله الا الله" يعنى شهادت مى‏دهم که غير خدايى که يکتا و بى‏همتا است، خداى ديگرى سزاوار پرستش نيست. "اشهد ان محمدا رسول الله" يعنى شهادت مى‏دهم که حضرت محمد بن عبد الله صلى الله عليه و آله و سلم، پيغمبر و فرستاده خدا است. "اشهد ان عليا امير المؤمنين ولى الله" يعنى شهادت مى‏دهم که حضرت على عليه الصلاة و السلام، امير المؤمنين و ولى خدا بر همه خلق است. "حى على الصلاه"يعنى بشتاب براى نماز. "حى على الفلاح" يعنى بشتاب براى رستگارى. "حى على خيرالعمل" يعنى بشتاب براى بهترين کارها که نماز است. "قد قامت الصلاه" يعنى به تحقيق نماز برپا شد. "لا اله الا الله" يعنى خدايى سزاوار پرستش نيست مگر خدايى که يکتا و بى‏همتا است.
٩٢٠ بين جمله‏هاى اذان و اقامه بايد خيلى فاصله نشود. و اگر بين آنها بيشتر از معمول فاصله بيندازد، بايد دوباره آن را از سر بگيرد.
٩٢١ اگر در اذان و اقامه صدا را در گلو بيندازد، چنانچه غنا شود يعنى به طور آوازه خوانى که در مجالس لهو و بازيگرى معمول است اذان و اقامه را بگويد حرام است، و اگر غنا نشود مکروه مى‏باشد.
٩٢٢ در پنج نماز اذان ساقط مى‏شود : اول: نماز عصر روز جمعه. دوم:نماز عصر روز عرفه که روز نهم ذى‏حجه است. سوم: نماز عشاى شب عيد قربان براى کسى که در مشعر الحرام باشد. چهارم: نماز عصر و عشاى زن مستحاضه. پنجم:نماز عصر و عشاى کسى که نمى‏تواند از بيرون آمدن بول و غائط خوددارى کند. و در اين پنج نماز در صورتى اذان ساقط مى‏شود که با نماز قبلى فاصله نشود، يا فاصله کمى بين آنها باشد، ولى فاصله شدن نافله و تعقيب ضرر ندارد.
٩٢٣ اگر براى نماز جماعتى اذان و اقامه گفته باشند، کسى که با آن جماعت نماز مى‏خواند، نبايد براى نماز خود اذان و اقامه بگويد.
٩٢٤ اگر براى خواندن نماز جماعت به مسجد رود و ببيند جماعت تمام شده،تا وقتى که صفها به هم نخورده و جمعيت متفرق نشده نمى‏تواند براى نماز خود اذان و اقامه بگويد، در صورتى که براى جماعت اذان و اقامه گفته شده باشد.
٩٢٥ در جايى که عده‏اى مشغول نماز جماعتند يا نماز آنان تازه تمام شده وصفها به هم نخورده است، اگر انسان بخواهد فرادى يا با جماعت ديگرى که برپا مى‏شود نماز بخواند، با سه شرط اذان و اقامه از او ساقط مى‏شود: اول: آنکه براى آن نماز اذان و اقامه گفته باشند. دوم: آنکه نماز جماعت باطل نباشد. سوم: آنکه نماز او و نماز جماعت در يک مکان باشد. پس اگر نماز جماعت داخل مسجد باشد و او بخواهد در بام مسجد نماز بخواند، مستحب است اذان و اقامه بگويد.
٩٢٦ اگر در شرط دوم از شرطهايى که در مساله پيش گفته شده شک کند يعنى شک کند که نماز جماعت صحيح بوده يا نه، اذان و اقامه از او ساقط است. ولى اگردر يکى از دو شرط ديگر شک کند، مستحب است اذان و اقامه بگويد.
٩٢٧ کسى که اذان و اقامه ديگرى را مى‏شنود، مستحب است هر قسمتى را که مى‏شنود بگويد. ولى در حکايت اقامه که از ديگرى بشنود از "حى على الصلاة" تا "حى على خير العمل" را به اميد ثواب بگويد.
٩٢٨ کسى که اذان و اقامه ديگرى را شنيده، چه با او گفته باشد يا نه، در صورتى که بين آن اذان و اقامه و نمازى که مى‏خواهد بخواند زياد فاصله نشده باشد،مى‏تواند براى نماز خود اذان و اقامه نگويد.
٩٢٩ اگر مرد اذان زن را با قصد لذت بشنود، اذان از او ساقط نمى‏شود. بلکه‏اگر قصد لذت هم نداشته باشد، ساقط شدن اذان اشکال دارد.
٩٣٠ اذان و اقامه نماز جماعت را بايد مرد بگويد، ولى در جماعت زنان اگر زن اذان و اقامه بگويد، کافى است.
٩٣١ اقامه بايد بعد از اذان گفته شود. و اگر قبل از اذان بگويند، صحيح نيست.
٩٣٢ اگر کلمات اذان و اقامه را بدون ترتيب بگويد، مثلا "حى على الفلاح" را پيش از "حى على الصلاة" بگويد، بايد از جايى که ترتيب به هم خورده دوباره بگويد.
٩٣٣ بايد بين اذان و اقامه فاصله ندهد. و اگر بين آنها به قدرى فاصله دهد که اذانى را که گفته اذان اين اقامه حساب نشود، مستحب است دوباره اذان و اقامه را بگويد. و نيز اگر بين اذان و اقامه و نماز به قدرى فاصله دهد که اذان و اقامه آن نماز حساب نشود، مستحب است دوباره براى آن نماز اذان و اقامه بگويد.
٩٣٤ اذان و اقامه بايد به عربى صحيح گفته شود. پس اگر به عربى غلط بگويد يا به جاى حرفى حرف ديگر بگويد، يا مثلا ترجمه آنها را به فارسى بگويد، صحيح نيست.
٩٣٥ اذان و اقامه بايد بعد از داخل شدن وقت نماز گفته شود. و اگر عمدا يا از روى فراموشى پيش از وقت بگويد، باطل است.
٩٣٦ اگر پيش از گفتن اقامه شک کند که اذان گفته يا نه، بايد اذان را بگويد.ولى اگر مشغول اقامه شود و شک کند که اذان گفته يا نه، گفتن اذان لازم نيست.
٩٣٧ اگر در بين اذان يا اقامه پيش از آنکه قسمتى را بگويد شک کند که قسمت پيش از آن را گفته يا نه، بايد قسمتى را که در گفتن آن شک کرده بگويد.ولى اگر در حال گفتن قسمتى از اذان يا اقامه شک کند که آنچه پيش از آن است‏گفته يا نه، گفتن آن لازم نيست.
٩٣٨ مستحب است انسان در موقع گفتن اذان رو به قبله بايستد و با وضو يا غسل باشد و دستها را به گوش بگذارد و صدا را بلند نمايد و بکشد و بين جمله‏هاى اذان کمى فاصله دهد و بين آنها حرف نزند.
٩٣٩ مستحب است بدن انسان در موقع گفتن اقامه آرام باشد، و آن را از اذان آهسته‏تر بگويد، و جمله‏هاى آن را به هم نچسباند. ولى به اندازه‏اى که بين جمله‏هاى اذان فاصله مى‏دهد، بين جمله‏هاى اقامه فاصله ندهد.
٩٤٠ مستحب است بين اذان و اقامه يک قدم بردارد يا قدرى بنشيند يا سجده کند يا ذکر بگويد يا دعا بخواند يا قدرى ساکت باشد يا حرفى بزند يا دو رکعت نماز بخواند. ولى حرف زدن بين اذان و اقامه نماز صبح مستحب نيست، ولى نماز خواندن بين اذان و اقامه نماز مغرب را به اميد ثواب بياورد.
٩٤١ مستحب است کسى را که براى گفتن اذان معين مى‏کنند، عادل و وقت‏شناس و صدايش بلند باشد و اذان را در جاى بلند بگويد.