منشور حقوق بیمار

محور اول: دريافت مطلوب و ایمن خدمات سلامت حق بيمار است

محور دوم: اطلاعات بايد به نحو مطلوب و به ميزان كافي در اختيار بيمار قرار گيرد.

محور سوم: حق انتخاب و تصميم‌گيري آزادانه بيمار در دريافت خدمات سلامت بايد محترم شمرده شود.

محور چهارم:  ارائه خدمات سلامت بايد مبتني بر احترام به حريم خصوصي بيمار و رعايت اصل رازداري باشد.

محور پنجم: دسترسي به نظام كارآمد رسيدگي به شكايات حق بيمار است.

 


محور اول: دريافت مطلوب و ایمن خدمات سلامت حق بيمار است

1.        شايسته ی شان و منزلت انسان و با احترام به ارزش‌ها، اعتقادات فرهنگي و مذهبي باشد.

2.        بر پايه‌ي صداقت، انصاف، ادب و همراه با مهرباني باشد.

3.       فارغ از هرگونه تبعيض از جمله قومي، فرهنگي، مذهبي، نوع بيماري و جنسيتي باشد.

4.       بر اساس دانش روز باشد.

5.       مبتني بر برتري منافع و ایمنی بيمار باشد.

6.       توزيع منابع سلامت مبتني بر عدالت و اولويت هاي درماني بيماران‌ باشد.

7.      مبتني بر هماهنگي اركان مراقبت اعم از  پيشگيري، تشخيص، درمان و توانبخشي باشد.

8.      به همراه تامين کليه امکانات رفاهي پايه و ضروري و به دور از تحميل درد و رنج و محدوديت­هاي غير ضروري باشد.

9.       توجه ويژه‌اي به حقوق گروه‌هاي آسيب‌پذير جامعه از جمله كودكان، زنان باردار، سالمندان، بيماران رواني، زندانيان، معلولان ذهني و جسمي و افراد بدون سرپرست داشته باشد.

10.     در سريعترين زمان ممکن و با احترام به وقت بيمارباشد.

11.     با در نظر گرفتن متغيرهايي چون زبان، سن و جنس گيرندگان خدمت باشد.

12.    در مراقبت‌هاي ضروري و فوري (اورژانس)، بدون توجه به تأمين هزينه‌ي آن صورت گيرد. در موارد غيرفوري(الکتيو) بر اساس ضوابط تعريف شده باشد.

13.   در مراقبت‌هاي ضروري و فوري (اورژانس)، در صورتي كه ارائه خدمات مناسب ممكن نباشد، لازم است پس از ارائه‌ي خدمات ضروري و توضيحات لازم، زمينه انتقال بيمار به واحد مجهز فراهم گردد.

14.    در مراحل پاياني حيات كه وضعيت بيماري غير قابل برگشت و مرگ بيمار قريب الوقوع مي باشد با هدف حفظ آسايش وي ارائه گردد. منظور از آسايش كاهش درد و رنج بيمار، توجه به نيازهاي رواني، اجتماعي، معنوي و عاطفي وي و خانواده‌اش در زمان احتضار مي‌باشد. بيماردر حال احتضار حق دارد در آخرين لحظات زندگي خويش با فردي كه مي‌خواهد همراه گردد.


محور دوم: اطلاعات بايد به نحو مطلوب و به ميزان كافي در اختيار بيمار قرار گيرد.

محتواي اطلاعات بايد شامل موارد ذيل باشد:  

1.        مفاد منشور حقوق بيمار در زمان پذيرش

2.       ضوابط و هزينه‌هاي قابل پيش بيني بيمارستان اعم از خدمات درماني و غير درماني و ضوابط بيمه و معرفي سيستم هاي حمايتي در زمان پذيرش

3.      نام، مسؤليت و رتبه‌ي حرفه‌اي اعضاي گروه پزشكي مسئول ارائه مراقبت از جمله پزشك، پرستار و دانشجو و ارتباط حرفه‌اي آن‌ها با يكديگر

4.       روش‌هاي تشخيصي و درماني و نقاط ضعف و قوت هر روش و عوارض احتمالي آن، تشخيص بيماري، پيش آگهي و عوارض آن و نيز كليه‌ي اطلاعات تأثير‌گذار در روند تصميم‌گيري بيمار

5.      نحوه‌ي دسترسي به پزشک معالج و اعضاي اصلي گروه پزشکي در طول درمان

6.       كليه‌ي اقداماتي كه ماهيت پژوهشي دارند.

7.      ارائه آموزش‌هاي ضروري براي استمرار درمان

نحوه‌ي ارائه اطلاعات به بیمار

1.        اطلاعات بايد در زمان مناسب و متناسب با شرايط بيمار از جمله اضطراب، درد و ويژگي‌هاي فردي وي از جمله زبان، تحصيلات و توان درک بیمار در اختيار وي قرار گيرد، مگر اين‌كه:

·         تأخير در شروع درمان به واسطه‌ي ارائه‌ي اطلاعات فوق سبب آسيب به بيمار گردد. (در اين صورت انتقال اطلاعات پس از اقدام ضروري، در اولين زمان مناسب بايد انجام شود)

·         بيمار علي‌رغم اطلاع از حق دريافت اطلاعات، از اين امر امتناع نمايد كه در اين صورت بايد خواست بيمار محترم شمرده شود، مگر اين‌كه عدم اطلاع بيمار، وي يا سايرين را در معرض خطر جدي قرار دهد.

2.       بيمار مي‌تواند به كليه‌ي تصوير اطلاعات ثبت‌شده در پرونده‌ي باليني خود دسترسي داشته باشد و آن ‌را دريافت نموده و تصحيح اشتباهات مندرج در آن را درخواست نمايد.

محور سوم: حق انتخاب و تصميم‌گيري آزادانه بيمار در دريافت خدمات سلامت بايد محترم شمرده شود.

محدوده انتخاب و تصميم‌گيري درباره موارد ذيل مي‌باشد:

1.        انتخاب پزشك معالج و مركز ارائه‌كننده‌ي خدمات سلامت در چارچوب ضوابط

2.       انتخاب و نظر خواهي از پزشک دوم به عنوان مشاور

3.      شركت يا عدم شركت در پژوهش‌هاي زيستي با اطمينان از اينكه تصميم‌گيري وي تأثيري در تداوم و نحوه دريافت خدمات سلامت ندارد

4.       قبول يا رد درمان هاي پيشنهادي پس از آگاهي از عوارض احتمالي ناشي از پذيرش يا رد آن مگر در موارد خودکشي يا مواردي که امتناع از درمان شخص ديگري را در معرض خطر جدي قرار مي‌دهد.

5.      اعلام نظر قبلي بيمار در مورد اقدامات درماني آتي در زماني که بيمار واجد ظرفيت تصميم‌گيري مي‌باشد ثبت و  به‌ عنوان راهنماي اقدامات پزشكي در زمان فقدان ظرفيت تصميم‌گيري وي با رعايت موازين قانوني مد نظر ارائه کنندگان خدمات سلامت و تصميم‌گيرنده جايگزين بيمار قرار گيرد.


شرايط انتخاب و تصميم گيري شامل موارد ذيل مي باشد:

الف.  انتخاب و تصميم‌گيري بيمار بايد آزادانه، آگاهانه، مبتني بر دريافت اطلاعات كافي و جامع (مذكور در بند دوم) باشد.

ب. پس از ارائه اطلاعات، زمان لازم و كافي به بيمار جهت تصميم‌گيري و انتخاب داده شود.

محور چهارم: ارائه خدمات سلامت بايد مبتني بر احترام به حريم خصوصي بيمار و رعايت اصل رازداري باشد.

1.        رعايت اصل رازداري راجع به كليه‌ي اطلاعات مربوط به بيمار الزامي است مگر در مواردي كه قانون آن را استثنا كرده باشد.

2.       در كليه‌ي مراحل مراقبت اعم از تشخيصي و درماني بايد به حريم خصوصي بيمار احترام گذاشته شود. ضروري است بدين منظوركليه‌ي امكانات لازم جهت تضمين حريم خصوصي بيمار فراهم گردد.

3.      فقط بيمار و گروه درماني و افراد مجاز از طرف بيمار و افرادي كه به حكم قانون مجاز تلقي مي‌شوند مي توانند به اطلاعات دسترسي داشته باشند.

4.       بيمار حق دارد در مراحل تشخيصي از جمله معاينات، فرد معتمد خود را همراه داشته باشد. همراهي يكي از والدين كودك در تمام مراحل درمان حق كودك مي باشد مگر اينكه اين امر بر خلاف ضرورت‌هاي پزشكي باشد.

 

محور پنجم: دسترسي به نظام كارآمد رسيدگي به شكايات حق بيمار است.

1-       هر بيمار حق دارد در صورت ادعاي نقض حقوق خود كه موضوع اين منشور است، بدون اختلال در كيفيت دريافت خدمات سلامت، به مقامات ذي صلاح شكايت نمايد.

2-      بيماران حق دارند از نحوه رسيدگي و نتايج شكايت خود آگاه شوند.

3-     خسارت ناشي از خطاي ارائه کنندگان خدمات سلامت بايد پس از رسيدگي و اثبات مطابق مقررات در كوتاه ترين زمان ممکن جبران شود.

 

 

منشور حقوق کارکنان در بیمارستان

 

·         حق مصونیت از هرگونه تعرض و پرخاشگری گفتاری و کرداری. 

·         حق داشتن امنیت برای ایفای وظایف شغلی اعم از امنیت  مالی، جانی و شغلی.

·         حق حمایت و مساعدت قضایی از سوی مسئولین، در مواردی که به سبب انجام وظایف شغلی مورد پیگرد  قانونی قرارمی­گیرند.

·         حق داشتن محیط کاری عاری از خطرات، ارعاب و دخالت.

·         حق عدم مشارکت در اقدامات غیراخلاقی و ناشایسته. 

·         حق پایبندی به قسم نامه های حرفه ای در حدود شرع و قانون

·         حق امتناع از انجام دادن اعمال خلاف اصول قواعد حرفه ای که موجب آسیب دیدن جسمی یا روحی بیمار می شود.

·         حق داشتن محیط ایمن کاری که سازگار با مراقبت کافی از بیمار بوده و مجهز به تجهیزات مناسب جهت رفع  نیازهای فیزیکی و معنوی پرسنل باشد.

·         حق استفاده از  پوشش متناسب با فرهنگ و موازین اسلامی و برخورداری ازآراستگی و انضباط که موجب عزت نفس، احترام و نشاط در همکاران و مراجعین می­باشد.

·         حق رازداری، پرده­پوشی و حفظ اسرار بیماران، همکاران و سازمان که به عنوان یک وظیفه اخلاقی و قانونی می باشد.

·         حق مشارکت در تعمیم سازی و تصمیم­گیری و تشریک مساعی در راستای تحقق اهداف بیمارستان و اجرای برنامه های آن.

·         حق انجام وظیفه مطابق با محدوده­ای که به طور قانونی به وی اجازه داده شده است.

·         حق برخورداری از سلوک مناسب و تکریم از سوی مسئولین، کارکنان، ماموران دولتی، بازرسان، بیماران و همراهان ایشان.

·         حق رسیدگی به مشکلات شغلی و پرسنلی از طرف مقام مافوق.

·         حق استفاده از حقوق و مزایای پرسنلی طبق مقررات.

·         حق استفاده از مرخصی استحقاقی، استعلاجی و مرخصی ساعتی طبق قانون و مقررات اداری.

·         حق درخواست ارزشیابی مناسب، تشویق و پاداش به منظور افزایش رضایت کارکنان.

·         کارکنان حق دارند نسخه­ای از شرح وظایف، مسئولیت ها، حقوق و تکالیف خود را دریافت و آموزش­ های لازم برای انجام بهینه خدمت را فرا گیرند.

·         کارکنان حق دارند بدون تشریفات زائد به مدیران خود دسترسی داشته باشند.

·         کارکنان حق دارند از آموزش های تخصصی جهت افزایش بهره وری سازمانی برخوردار شوند.

·         کارکنان حق دارند فقط در محدوده وظایف شغلی، اطلاعات و راهنمایی های لازم و مناسب را به ارباب رجوع  ارائه داده و در زمینه خدمت شفاف سازی کنند.

·         کارکنان بیمارستان حق دارند در تبادل ارائه مراقبت مطلوب و موثر مورد احترام بیماران و همراهان باشند.

·         بر اساس ماده  607 قانون تمرد نسبت به مامورین دولتی،  608 و  609  قانون هتک حرمت  اشخاص، پرسنل بیمارستان در قبال تهدید و توهین افراد از طرف  قانون حمایت می­شوند.